MENÜ

Embarkation Pier Mezarlığı

Sesli Rehber

Embarkation Pier (Tahliye İskelesi) Mezarlığı; Anzak-Suvla yolunun batısında Çatlak Dere’nin ağzında, deniz ve Çatlak Tepe arkasındaki düzlük alanda bulunmaktadır. Mezarlık aynı zamanda Anzak muharebe alanlarının kuzey sınırını göstermektedir. Mezarlık, adını Sarı Bayır Savaşı yaralılarının tahliyesi için 6 Ağustos gecesi yapılan iskeleden almıştır. İki gün içinde terk edilen iskeleden bugüne hiçbir kalıntı kalmamıştır. 1919 yılından sonra yapılan bu mezarlıkta; savaş sırasında kullanılan 1 ve 2 numaralı Çatlak Dere, Mulberry Tree, Apex Mezarlıkları’nda bulunan ve farklı yerlere gömülmüş bireylere ait tekil mezarlıklar bir araya getirilmiştir. Yarımadadaki en yeşil ve göz alıcı mezarlık, 76x34 m boyutlarında dikdörtgen şeklindeki mezar, 2.584 m² alanı kaplamaktadır. Mezarlıkta isim ve birimleri bilinmeyen 662 askerle birlikte 13 Yeni Zelanda ve 7 Avustralya askerinin mezarları yer almaktadır. Ayrıca, tanımlanamayan mezarlarda gömüldüğüne inanılan veya bilinen 118 Avustralya, 5 Yeni Zelanda ve 93 İngiliz askerinin isimleri özel anıt taşlarında anılmaktadır. Avustralyalıların Türk askeri algısına bir örnek: Er Tommy’nin mektubu “Sıkı bir kavganın tam ortasındayım. Bir zamanlar küçümsediğimiz, hatta alaya aldığımız; Dobiş Abdül dediğimiz Türk askeri yaman dövüşüyor. Şimdi ona karşı alay değil saygı var içimizde... Ellerinden gelen her şeyi yapmaya çalışıyorlar. Hep isteklerimize set çeken Türkler var karşımızda... Umulmadık karşı koyuşları bizi hayrete düşürüyor. Doğunun Hasta Adamı şimdi ölüm döşeğinden kalktı ve ölüm saçan biri hâline geldi. Bu yeniden diriliş ne kadar mucizevi olursa olsun, bize karşı koyamayacak ve mutlaka yenilecekler. Zafer elbet bizim olacak. Türkleri çok yakından tanımıyorum. Esir düşersem bana ne yaparlar bilmiyorum. Ama söylenenler hep menfi... ‘Onlara teslim olacağına kendini aslanların önüne at’ diyorlar. İnançlı, kararlı ve ümitli olduklarını düşünüyorum. Çünkü hep Allah Allah diye bağırıyorlar... Burada bilmediklerim pek çok... Türkler benim için muamma... Ama bu bilmeceyi burada çözeceğim.”26